Poniższe zabawy rozwijające
mowę będą odpowiednie dla mniej więcej rocznych maluszków do 15 miesiąca życia.
Oprócz poszerzania słownictwa wspierają one proces komunikacji, rozumienia mowy
i koncentracji słuchowej. Każda zabawa z małym dzieckiem dodatkowo zacieśnia
więzi z rodzicem i pozwala się zrelaksować dorosłemu.1. Poznawanie części ciała
Tę zabawę wspierającą rozwój mowy można przeprowadzić z dzieckiem, które zaczyna nazywać części ciała lub je pokazywać. Tak u siebie, jak i u pozostałych domowników. Dobrze jest wtedy reagować i mówić: „To moje uszy. Gdzie są twoje?”, „To mój nos. Pokaż swój”.Jeśli pokazywanie jest nowością dla dziecka, my dotykamy nazywanych części ciała na nim, np. podczas przewijania, ubierana, wycierania po kąpieli. Może także pokierować jego rączkę do ucha, noska, brzuszka. Warto także nazywać części ciała, kiedy dziecko „odkrywa” je na sobie – bawi się paluszkami, stópką, włosami itp.
Pytając starszego malca, dajemy mu czas na zastanowienie się i jeśli to potrzebne – powtarzamy pytanie. Możemy też pokazać, aby potem dziecko spróbowało samodzielnie. Jeśli szkrab daje sobie z zadaniem radę, podpowiadamy słowa dotąd nie używane, np. łokieć, kolano, plecy, pępek, broda, policzek itp.
Zabawę z rocznym dzieckiem uatrakcyjniają piosenki zawierające nazwy części ciała, np. Głowa, ramiona, kolana, pięty.
2. Idzie miś przez górę – zabawa z pluszowym misiem
Do tej zabawy rozwijającej mowę potrzebny będzie taboret lub ławeczka, które posłużą za „góry” oraz maskotka znana dziecku, np. pluszowy miś. Mebelki nie mogą być zbyt wysokie, aby maluszek dojrzał, co jest po drugiej stronie.Siadamy z dzieckiem i misiem po jednej stronie taboretu. Po drugiej kładziemy zabawkę, którą maluszek zna – piłkę, autko, klocek, piramidkę itp.
Przesuwamy misia po taborecie
w górę i w dół na drugą stronę, powtarzając tyle, ile trzeba:Idzie miś przez górę,Idzie miś przez górę,Idzie miś przez górę,Zobaczyć, co tam jest.
3. Czynności i miejsca z misiem – kształtowanie uwagi słuchowej
Ponownie wykorzystujemy do zabawy maskotkę, którą dziecko lubi lub aktualnie się bawi. Zabawa wspiera rozumienie poleceń, relacji przestrzennych oraz czynności. Rozwija mowę zdaniową.Dajemy dziecku pluszaka. Prosimy, aby maluszek posadził go na krześle, schował do łóżeczka, posadził na podłodze, na półce itd. Za każdym razem chwalimy dziecko.
Zabawę wzbogaca powtarzanie schematycznego tekstu (co wspiera koncentrację na mowie):
Misiu, misiuUsiądź na krześle.Misiu, misiu,Daj mi buzi.Misiu, misiu,Zrób pa, pa.
4. Pracowite pszczoły w ulu – zabawa językowo-paluszkowa
Zabawę można rozpocząć od rozmowy o pszczołach, obserwacji pszczół lub pokazania maluszkowi obrazka z pszczołą. Następnie, naśladując bzyczenie owada, zachęcamy dziecko do robienia tego samego i dołączamy „latanie” jak pszczółka po pokoju.Bzyczenie usprawnia aparat artykulacyjny i przygotowuje go do wymowy głosek [s], [z], [c], [dz]. Jest to profilaktyka sygmatyzmu.
Na zakończenie mówimy i pokazujemy maluszkowi wierszyk o pszczołach, najpierw na swoich, a potem na jego palcach:
Oto ul.pokazujemy pięśćA gdzie pszczoły poleciały?rozkładamy „bezradnie” ręceWszystkie w ulu się schowały.pokazujemy palcem jednej ręki na pięśćWkrótce dzieci je ujrzały,Bo z ukrycia wyleciały.Bzz, bzz, bzz, bzz, bzz.pukamy na każde bzz kolejnymi palcami w pięśćRaz, dwa, trzy, cztery, pięć!odginamy kolejne palce, zaczynając od kciuka
5. Drożdżowe bułeczki – zabawa językowa w piekarza
Ta zabawa rozwijająca mowę opiera się na wierszyku, dzięki czemu nadaje wypowiedzi rytm i ułatwia zapamiętanie zarówno słów, jak i czynności. Powtarzalność wzbogaca procesy pamięciowe.Mówiąc tekst, staramy się odgrywać jego treść. Opis niżej jest propozycją, można go zmodyfikować według uznania. Zachęcamy maluszka do odgrywania przedstawienia.
Zrób ciasto, zrób ciasto
Mój miły piekarzu.
Zrób ciasto, zrób ciasto
Pulchne i pachnące.„zagniatamy” ciasto dłońmi
Z ciasta tego zrób bułeczki.zamykamy dłonie w pięści wierzchem do góryZ rodzynkami,
Z jagódkami,
Z wisienkami,
Z jabłuszkami.
„wkładamy” palcem jednej dłoni składniki do bułeczki z drugiej dłoniMniam, mniam, mniam.
gładzimy się po brzuchuPotem bułki włóż do pieca.
pięści wysuwamy w przód do wyprostowania rąkNiech zrumienią się leciutko.
trzymamy wyciągnięte ręce z bułeczkamiMy schrupiemy je szybciutko.
udajemy nadgryzanie i zjadanie pięściMniam, mniam, mniam.
głaszczemy się po brzuchu
6. Idzie deszcz – rozwijamy mowę w kąpieli
Czas kąpieli również warto wykorzystać do rozwijania mowy dziecka i jego sprawności językowej. Szczególnie, że i tak pilnujemy maluszka, gdy pluszcze się w wanience.Możemy wtedy zabawić malca następującym wierszem z pokazywaniem:
Po paru powtórzeniach należy pozwolić maluszkowi powtarzać czynności z zachowaniem kolejności (ćwiczenie pamięci sekwencyjnej).Idzie deszcz,chlap, chlap, chlap.uderzamy dłońmi o powierzchnie wody
Idzie deszcz,kap, kap, kap.skrapiamy drobnymi kropelkami dziecko
Chlup, chlup, chlup,Idzie deszcz.uderzamy palcami w wodę
I nasz maluch czysty jest.
myjemy dziecko (brzuszek, rączkę, nóżkę itd.)
Jak tylko dziecko opanuje odpowiednie działania, zachęcamy je, aby powtarzało wyrazy dźwiękonaśladowcze z wierszyka: chlap, chlap; kap, kap; chlup, chlup.
Podobną zabawą, ale naśladującą dźwięki otoczenia, będzie powtarzanie wierszyka Jedzie pociąg, do którego można wymyślić własne pokazywanki lub małą inscenizację.
Zabawy z rocznym dzieckiem wspierające rozwój mowy
Wspólne zabawy tematyczne, związane z codziennymi czynnościami i towarzyszące im nazywanie świata na każdym kroku, to bardzo ważny element wspierający rozwój dziecka. Pozwalają mu się rozwijać w naturalny sposób z zachowaniem więzi z rodzicem. Są najprostsze działania wspierające rozwoju mowy i komunikacji dziecka, nauki o świecie i profilaktyki zaburzeń rozwojowych. Podobnie jak opowiadanki lub bajki.
------------------------------
Literatura:
Jackie Silberg, 1995, Gry i zabawy z maluchami, Media Rodzina, Poznań.
Komentarze
Prześlij komentarz